Author Archive

2014 онд Монгол дахь Канадын элчин сайдын яамнаас Монголын боловсролын салбарт хийсэн судалгаа, дүн шинжилгээнд дурдсанаар жил бүр 24000 Монголчууд гадагшаа явж, ямар ч үед 40000 Монголчууд гадаадын аль нэг улсад суралцаж байна гэжээ. Саяхан хамтын ажиллагаа эхлүүлэх зорилгоор Улаанбаатар хотод ирж ажилласан Сингапурын боловсролын зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг компаний Герман зөвлөх маань дээрх тоог сонсоод уулга алдахыг бодоход багагүй тоо бололтой.

Дээрх компани маань Сингапур, Хятад, Энэтхэг тэргүүтэй голдуу Азийн орны ахлах ангийн сурагчдыг АНУ, Их Британийн шилдэг их дээд сургуулиудад өөрт тохирох мэргэжлээрээ, амжилттай элсэн ороход нь зориулсан бүх талын зөвлөгөө (тохирох сургуулиа сонгох, шалгалтууддаа бэлтгэх, эссегээ бичих, ярилцлагандаа бэлтгэх гэх мэт) –г өгдөг, ингэхдээ өөрсдийн боловсруулсан комьютерийн дэвшилтэт систем (software)-ийг ашигладаг. Энэхүү систем нь тэдэнтэй ижил төрлийн үйлчилгээ үзүүлдэг болон үзүүлэхийг зорьж буй төвүүдийн бүтээмж, үр дүнг мэдэгдэхүйц дээшлүүлж, ажлыг хичнээн хөнгөвчилж болохыг мэдэрсэн тэд системээ гадаад зах зээлд нэвтрүүлж эхлээд буй.

Түүнчлэн энэхүү системийн ач тусыг мэдсэн ахлах ангийн сурагчид өөрсдийнхөө санаачлагаар сургуулиудынхаа багш, удирдлагуудад мэдээлэл хүргэн сургуулиараа нэгдэн хэрэглэж буй тохиолдол Сингапур, Хятад зэрэг орнуудад цөөнгүй гарч байгаа нь технологиор дамжуулан боловсролын хүртээмжийг огцом дээшлүүлэх зорилготой Cialfo компанийханд бахархалтай үйл явдал болсон байна. Тэдний дэвшилтэт системийн талаар АНУ-ын телевизийн томоохон суваг болох CNBC хүртэл сурвалжлага бэлдсэн байх юм. Энд дарж үзнэ үү. 

Нийтлэлийн эхэнд Герман зөвлөхийг маань уулга алдуулсан гадаадад сурдаг болон сурахаар бэлтгэж буй Монгол оюутан залуусын тоо бол гадаадад суралцах хүсэлтэй хэн нэгний нийт өрсөлдөгчдийн тухайд бодвол зөвхөн Монгол гэсэн ганц улсын хэмжээний тоо гэдэг нь ойлгомжтой. Иймд Монголоос хүн ам зэрэг олон хүчин зүйлээрээ илүү бусад олон орны оюутан залуусаас ялгарч, өөрт хамгийн тохирох сургуульдаа амжилттай элсэн орж, амьдралын бусад том зорилгууддаа алхам алхмаар хүрэхийн тулд эртнээс төлөвлөгөөтэй, тактиктай бэлтгэх хэрэгтэй. Ингэхийн тулд Герман зөвлөхийн маань санал болгож буй 3 гол тактикыг дор хүргэе.

1. Гадаадад сурах бэлтгэлээ 2-3 жилийн өмнөөс хийж эхлэх;

Гадаадын нэр хүндтэй их дээд сургуулиуд жил дутам хэдэн арван мянган өргөдөл дундаас хэдхэн зуу, магадгүй хэдхэн арван оюутныг шалгаруулан авдаг. Онцлог нь эдгээр хэдэн мянган өргөдөл өгөгчдийн ихэнх нь тус тусынхаа улс, муж, сургуулийн хэмжээнд манлайлагчид байдаг. Иймд тэднээс ялгарахын тулд зөвхөн онцсайн дүнтэй байх хангалтгүй. Та хичээлээс гадуур нийгмийн тусын тулд сайн дурын ажилд идэвхитэй оролцох, эсвэл ямар нэгэн урлаг, спортын төрлөөр тууштай хичээллэх зэргээр өөрөө өөрийнхөө шилдэг хувилбарыг бий болгохын тулд идэвхитэй, тууштай, тактиктай ажиллах хэрэгтэй.

Ялангуяа хүссэн сургуульдаа өргөдөл өгөхөөс өмнөх 2-3 жилд гаргасан амжилт, оролцсон уралдаан тэмцээн, арга хэмжээнүүд чинь академик дүнгээс чинь илүү таныг товойлгох том үзүүлэлт гэдгийг санаарай.

2. Дэлхийн сургуулиудын үнэлгээний жагсаалт (world university ranking)-ыг биш зорилгодоо нийцүүлэн, сурахаар эрмэлзэж буй сургуулийнхаа жагсаалтыг өөрөө гарган баримтлах;

Гадаад, дотоодын нэр хүндтэй их дээд сургуулиуд зарим хүний хувьд толгой нь эргэмээр олон мэргэжлийн ангиудтай байдаг. Бүх мэргэжлийн хөтөлбөрүүдээ нэгэн жигд чанартай хүргэдэг сургуулиуд хуруу дарам цөөхөн. Иймд чиний сонирхол, хүсэл, чадамжинд нийцсэн мэргэжлийг л сайн чанартай олгодог сургуулийг судалж мэдээд, түүндээ элсэх бэлтгэлээ эртнээс хийгээрэй.

3. Зорьсон сургуульдаа элсэх өргөдлөө аль болох эрт өгөх;

Гадаадын томоохон их, дээд сургуулиуд ихэнхдээ өргөдөл хүлээн авах хоёр хугацаа заасан байдаг. Эхний хугацаанд багтаж өргөдлөө өгөгсөд элсэн орох төдийгүй тэтгэлэг авах магадлал хамаагүй өндөртэй байдаг. Тухайлбал доорх зурагт үзүүлсэнчлэн хэрвээ та өргөдөл хүлээн авах эхний хугацаанд нь багтаж өргөдлийн маягтаа гүйцэд, бүрэн зөв бүрдүүлэн өгсөн тохиолдолд таны Harvard, Yale зэрэг АНУ-ын төдийгүй дэлхийн шилдэг их дээд сургуулиудад тэнцэх магадлал хоёр дахь буюу хожуу хугацаанд багтаж өгснөөс даруй 3-7 дахин нэмэгддэг гэсэн судалгаа байдаг байна.

Эх сурвалж: www.cialfo.co

Хэрвээ танд дээрх зөвлөгөө таалагдсан бөгөөд илүү олон экспертийн зөвлөгөө, мэдээлэл авах хүсэлтэй бол манай сайтын мэдээлэл авах хэсэгт цахим хаягаа бүртгүүлээрэй.

Танд амжилт хүсье!

Хэн ч төгс төрдөггүй учир хүн болгонд бусдаас дутагдалтай болон давуу зан чанарууд байдаг. Тэглээ гээд хүн би төрөлхийн ийм зантай гээд гэдийгээд суугаад байж болохгүй, нийгмийн амьтан тул аль болох ойр тойрон, харилцдаг хамт олон, гэр бүл, найз нөхөддөө таалагдаж, зохицож амьдрахаар тэмүүлэх нь эцсийн дүндээ тухайн хүнд өөрт нь хэрэгтэй гэж хэд хэдэн байгууллагаас судалгаа шинжилгээний үндсэн дээр зөвлөжээ. Хэн нэгнийг бусдад сөргөөр харагдуулж, мэдрүүлж, тухайн хүний амжилт, аз жаргалаас хомслоод байдаг 10 зүйлийн талаар судлаач Travis Bradberry доорх жагсаалтыг гаргажээ. Үүнд:

1. Хоосон сайрхал – Бусдын анхаарлыг татахын тулд өөрийгөө хэт дөвийлгөдөг нэгэн байхад, өөрийгөө хэт доош хийдэг нэгэн ч байдаг гэнэ. Энэ хоёр байдал хоёулаа хүмүүсийн дургүйг хүргэдэг.
2. Хэт албаны загнах – Ажил дээрээ ажиллаж ч хөгжилдөж ч чаддаг хүмүүст эргэн тойрныхон нь дуртай байдаг.
3. Муу сонсогч байх – Найз нөхөд, хамт ажиллагсад чинь чамтай хуваалцсан аливаа асуудлыг нь үнэн сэтгэлээсээ сонсож байсан эсэх чинь дараа нь чи тэднээс тухайн асуудлынх нь талаар лавлаж асууж байгаа эсэхээс мэдэгддэг.
4. Сэтгэлийн хөдөлгөөнөө хэт ил гаргах – Энэ таны сэтгэл хөдлөлөө хянах чадвар /EQ/-тэй шууд холбоотой. Чамтай эвгүй харьцсан нэгэнд чи дургүйцлээ хурцаар илэрхийлэхгүй сэтгэл хөдлөлөө удирдаж чадвал чи биш нөгөө хүн чинь жинхэнэ эвгүй байдалд ордог.
5. Утсаа их оролдох – Одоогийн техник, технологи их хөгжсөн нийгэмд амьд харилцааны үеэр чухал биш шалтгаанаар утсаа оролдох нь ярилцагч хүний чинь дургүйг хүргэх том үйлдэл болдог.
6. Хүний нэрийг санахгүй байх – Хүний нэрийг санахгүй байхаас гадна, санасан ч гэсэн хайхрамжгүй, “бид”-ээс илүү “би”-д анхаарал хандуулан харьцах нь ярилцагч хүний чинь дургүйг хүргэдэг.
7. Хов жив ярих – Хов жив ярих нь тухайн хүний өөрийн үнэ цэнийг их унагадаг.
8. Хэт өөрийнхөөрөө зүтгэх – Та бусдад таалагдахыг хүсдэг бол өөрийнхөөсөө өөр үзэл бодлыг сонсож, хүлээж авахдаа нээлттэй байх хэрэгтэй.
9. Хэт эрт, хэт хувийн мэдээллээ хуваалцах – Ойр дотны найз нөхөд, гэр бүлийн гишүүд биш л бол хувийн асуудлаа хэтэрхий эрт дэлгэн ярих нь хүмүүст таатай санагддаггүй.
10. Нийтийн сүлжээнд хэтэрхий идэвхитэй байх – Энэ нь таны үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх эрхтэй холбоотой ч бусдад төдийлэн таатай санагддаггүй. Ялангуяа өглөө, өдөр, оройн хоолондоо юу идсэн, нохойгоо хаана хэдэн цаг салхилуулсан зэргээ байнга нийтийн сүлжээгээр хуваалцах нь танд тус болохоосоо ус болох нь их.

Эх сурвалж: TalentSmart

Багцаалвал хүн амьдралынхаа 1/3-ийг унтаж өнгөрүүлдэг бол 1/3-ээс багагүй хугацааг ажил дээрээ өнгөрүүлдэг. Ажилдаа хэр дуртай, сэтгэл хангалуун, амжилттай байдаг зэрэг нь тухайн хүнийг амьдралынхаа үлдсэн хугацаанд сайхан байх уу, саар байх уу гэдгийг шийдэх маш том хүчин зүйл болдог. Тэгэхээр ажил мэргэжлийн сонголт гэдэг амьдралын хамгийн чухал шийдвэрүүдийн нэг яах аргагүй мөн. Гэхдээ “насны” ажлаа эрт тодорхойлох гэж яаран, шаналах хэрэггүй. Магадгүй та одоог хүртэл ямар ур чадварыг бусдаас илүү эзэмшсэн, ямар ажил үүргийг гүйцэтгэхдээ урам зоригоор тэтгэгддэг, эсвэл бүр би хэний, юуны төлөө сурч, ажиллаж байна вэ гэсэн асуултууддаа хариулт хайсаар байгаа бол та ганцаараа биш шүү гэдгийг онцолъё. Яагаад гэвэл дээрх мэт философийн асуултууд эрүүл хүн бүрт тулгардаг.

Тэглээ гээд амьдралыг урсгалаар нь элээлгүй, дээрх мэт асуултуудын хариултыг та идэвхитэй эрэлхийлэн өөрийгөө аль болох олон талаар сорьж, туршиж, хөгжүүлснээр цаг хождог. Өөр мэргэжлээр/ахисан түвшинд сурах, гадаадад аялах зэрэг нь тухайн хүн өөртөө оруулж байгаа шууд хөрөнгө оруулалт. Харин сайн дурын ажилд оролцох, нийгмийн идэвхитэй байх зэрэг нь танд шинэ танил, шинэ туршлага, шинэ мэдлэг нэмдэг та өөрөө өөртөө хийж буй шууд бус хөрөнгө оруулалт юм. Шууд болон шууд бус замаар өөртөө оруулсан бүх хөрөнгө оруулалтуудын нийлбэр чинь таныг “насны” ажил мэргэжлээ тодорхойлох түлхүүр болдог. Энэ түлхүүрийг атгах эсэх, атгалаа гэхэд хэзээ вэ гэдэг таниас өөрөөс чинь л хамаарна.

“Насны” ажил мэргэжлээ тодорхойлоход тань цаг хугацаа хэмнэх үүднээс зөвлөхөд: хамгийн түрүүнд ажиллах салбараа (боловсрол, эрүүл мэнд, шинжлэх ухаан, ашгийн бус байгууллага гэх мэт) аль болох нарийн тодорхойлоорой. Дараа нь өөрийн бүх боломж бололцоогоо бодитоор нь үнэлж дүгнэн, хүсэл мөрөөдөлтэйгээ уялдуулан тодорхойлсон ажлын салбараа илүү нарийвчлаарай (жишээ нь: эрүүл мэндийн салбарт эм зүйчээр ажиллах). Амьдрал бол өрнөлтэй үйл явц. Иймд таны гаргасан шийдвэр яваандаа өөрчлөгдөх болвол санаа зоволтгүй. Эцсийн эцэст та ямар ч мэргэжлийг сонгосон бай тэр чинь танд болон таны эргэн тойрныхонд урам зориг, баяр баясал, итгэл найдвар өгч чадаж байвал тэр л таны “насны” ажил.

Эх сурвалж: Michael Mamas, “How to discover your ideal profession”,Entrepreneur.com