Archive for the
‘Зөвлөгөө’ Category

Эрүүл мэндийн подкастын анхны дугаарынхаа товчлолыг та бүхэнд хүргэж байна. Зочноор Очир Медикал эмнэлгийн зөвлөх эмч Б. Энхмаа оролцон элэг, цөс цэвэрлэх болоод уламжлалт анагаах ухааны талаар зөвлөгөө, мэдээллийг хүргэлээ. 

Очир медикал эмнэлэг нь элэг цөс цэвэрлэх эмчилгээг Монголд анх нэвтрүүлсэн эмнэлэг.

Тэрээр өв уламжлагдан ирсэн уламжлалт анагаах ухааны эмч, хүүхдийн эмч, дүрс оношилгооны эмч, ус судлаач юм.

“Хаврын улирал нь элэг, цөс цэвэрлэхэд тохиромжтой улирал”

Яагаад элэг цөсөө цэвэрлэж байх хэрэгтэй вэ?

Улаанбаатарчууд утаанаас улбаалаад маш их хэмжээний хордлогод орсон байгаа.  Мөн Улаанбаатарчууд гэлтгүй хүмүүс олон төрлийн химийн найрлагатай, химийн бодисыг хүлээн авснаар хүн хороо шүүж чадахаа больдог.Тэгэхээр элгээ цэвэрлэж байх нь хорт бодисонд хордохгүй байна гэсэн үг. Элэг нь цусанд орсон хорыг шүүдэг. Хүний цөс өтгөрөөд байх юм бол хаа нэг газар үрэвсэл үүснэ. Цусаа цэвэр байлгахын тулд элэг цөсөө цэвэрлэж байх хэрэгтэй.

Эмчийн хяналттай элэг цөсөө цэвэрлэх нь

Зарим хүмүүс эмчийн хяналтгүй өөрсдөө дур мэдэн элэг цөсөө цэвэрлээд байдаг. Энэ нь буруу. Хүн өөрөө өөртөө оточ байх хэрэгтэй боловч зарим тохиолдолд эмчийн хяналт дор, мэргэжлийн эмчийн зөвлөгөөг дагахыг зөвлөж байна.

Монголчуудын дунд тархсан нийтлэг буруу ойлголтын талаар

Элэг цөс цэвэрлэхийг Монголчууд ганцхан цөс угаана гэж боддог. Цөсний чулаагаа авахуулсан хүний цөсийг угаана гэдэг. Цөсгүй хүний цөсийг яаж угаах юм бэ гэдэг. Гэтэл элэг нь цөсийг үүсгэдэг учир элгэн доторх цөсний сувгуудыг угаана. Тэгэхээр цөсөө ч угаана, элгэн доторх цөсний чулуунуудыг ч угаана. Ийм учраас цөсний чулуугаа авахуулсан хүн илүү сайн угаах хэрэгтэй.

Цөсний чулуутай хүмүүст зөвлөхөд эхлээд заавал консерватив буюу мэсийн бус аргаар эмчилгээ хийлгээрэй. Бидний зүгээс хооллолтын зөвлөгөө өгдөг. Цөсний чулуу хайлдаг болон хайлдаггүй гэж хоёр янз байдаг бөгөөд хүчлийн найрлагатай буюу хүчлээс үүсдэг. Өөрөөр, цөсний чулуу нь хоол, хүний идэж буй хүнснээс хамаарч үүснэ. Тиймээс цөсний чулуутай хүмүүс эмчилгээ хийлгэхэд огт идэж үзээгүй хоолоо идэх шаардлагатай болдог. Тухайн хүний биеийн онцлогт тохирсон эмчилгээгээр цөсний чулууг нь эмчилнэ. Харин цөсний чулуу нь хүндэрсэн буюу өвдөлт нь архагшсан бол мэсийн аргаар авахуулна. Цөсний чулуу нь хайлдаг  бол эмчилгээг тууштай, зөв хийлгэвэл ангижирч болно. Хайлдаггүй цөсний чулууг бол угаана, гаргана гэж хэлэхгүй. Тиймээс заавал мэргэжлийн эмчийн зөвлөгөөг авах шаардлагатай.

Очир медикал эмнэлгийн эмчилгээний тухайд:

Элэг цөс гэж яриад байгаа боловч Очир медикал нь хүмүүсийн хордлого тайлдаг. Араас нь заавал Монгол эм уулгадаг. Монгол эмийн эмчилгээнд заавал хамрагдана. Хоолны зөвлөгөөг аваад үр дүнгээ ЭХО-гоор харна.

Энэ бол ганцхан цэвэрлэгээ биш. Элэг цөс угаахаас гадна элэг, цөс, ходоод, гэдэс, бөөр, үе мөчийг системтэйгээр цэвэрлэдэг. Уушиг, тархи, зүрхийг хүмүүс өөрсдөө цэвэрлэнэ. Тэр аргыг нь бид нар зааж өгнө.

Түүнчлэн Очир медикал эмнэлэг Монгол хүнийн генийн онцлогт тохирсон, Монголын цаг агаарт тохирсон хоол зөвлөгөө,эмчилгээ,сургалт, урьдчилан сэргийлэх аргуудыг сургалтаараа ордог. Суурь эмчилгээн 5 хоног үргэлжилнэ. Үүнд: Элэг цөс угаах, цэвэрлэх, уламжлалт бариа, хүрдний бариа, нурууг нь засах эмчилгээ хийгддэг.

Монголчууд ямар төрлийн хоол хүнс хэрэглэх хэрэгтэй вэ?

2021 оны Австралийн хоол судлаач эмч нар төрөл бүрийн хоолны дэглэмийг  судалжээ. Үүний үр дүнд өөр өөрсдийн уур амьсгалд зохицсон хоол хүнсийг хэрэглэвэл зүйтэй гэсэн үр дүн гарсан. Монголчууд эрт дээр үеэс шөлөөр цадаж төлөөр баяждаг орон гэж хэлдэг байсан. Монголчууд өмнө нь өдөрт 1 аяга шөл иддэг байжээ. Тиймээс аль болох шөл ихтэй халуун чанарын хоол идэхийг хичээх хэрэгтэй.  Нутгийн онцлог, генийн онцлог, цаг агаарын онцлогт тохирсон хүнс хэрэглэх нь зүйтэй.

Подкастыг бүтнээр нь:

https://youtu.be/-2th5mnmJJI

Очир Медикад фейсбүүк хуудас

Энхмаа эмч фейсбүүк хуудас

Монгол улсыг “The Eagle Huntress” буюу “Бүргэдчин Охин” уран бүтээлээр дэлхийд таниулж, сурталчилсан баримтат гэрэл зурагчин Ашер Свиденский 2022/4/28нд “Түүх өгүүлэх замаар үр дүнтэй харилцах нь” сургалтаа олон нийтэд нээлттэй зарласантай холбогдуулан түүнийг Эдүкэйтэд ярилцлагын буландаа урьж уншигчиддаа танилцуулж байна. 

ТА ХЭРХЭН ГЭРЭЛ ЗУРАГЧИН БОЛОХ ЭХЛЭЛЭЭ ТАВЬЖ БАЙСАН БЭ?

Би 2009 онд Израилийн Батлан ​​Хамгаалах хүчинд цэргийн гэрэл зурагчнаар алба хааж байхдаа гэрэл зурагчны ажлын гараагаа эхэлсэн. Цэргийн алба хааж, нэр хүндтэй тэргүүн ахлагч болсныхоо дараа ч өөрийн гэсэн томоохон хэмжээний гэрэл зургийн төслүүдийг боловсруулж гэрэл зурагчнаар үргэлжлүүлэн ажилласан.

Миний хувьдсоёлын гэрэл зургийг урлаг, түүх өгүүлэх аргатай хослуулах чиглэлээр  илүү мэргэшсэн. Өнгөрсөн хугацаанд миний зурагнууд National Geographic, BBC, The Guardian гэх мэт олон улсад нэр хүндтэй хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр нийтлэгдсэн. Түүхийг гэрэл зургаар илэрхийлэгчийн хувьд миний гэрэл зургийн төслүүдийн нэг (Бүргэдчин охин) маань Sony-гийн бүрэн хэмжээний кино болсны дараа би аажмаар кино ертөнцөд хөл тавьсан. Уг киног АНУ-ын “Нарны Бүжиг Кино Наадам”-ын үеэр үзүүлсэн бөгөөд би продюсер, 2-р зураглаачаар ажилласан. Үүний дараа UNICEF, Чехийн “People in Need” MBZRCF болон бусад олон улсын байгууллагуудад зориулж хэд хэдэн богино хэмжээний кино найруулсан. Эдгээр киноны хамгийн сүүлийн үеийн бүтээл нь COP26 уулзалтын үеэр гаргасан “Changing Skies” уур амьсгалын өөрчлөлт, агаарын бохирдлын талаарх баримтат кино юм. 

https://youtu.be/Y0z6PdmUj64

ТА ӨӨРИЙН МЭДРЭМЖ, ХҮМҮҮСТ ХҮРГЭХ ГЭСЭН САНААГАА ИЛЭРХИЙЛЖ ЧАДАХУЙЦ ЗУРАГ ДАРЖ СУРАХЫН ТУЛД ХЭР ИХ ХУГАЦАА ЗАРЦУУЛСАН БЭ?

Өмнө нь дурдсанчлан, миний олон төслүүд томоохон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд болон кино компаниудаар цацагдаж байсан нь дэлхийн хэмжээнд өөрийгөө харуулах боломж олдсон. Энэ бол миний хувьд нэр төрийн бөгөөд уран бүтээлчийн маань хувьд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан үйл явдал болж өнгөрсөн. Гэсэн хэдий ч миний хувьд карьерын маань хамгийн үнэ цэнэтэй, нөлөө бүхий ажил нь өнгөрсөн хугацаанд олны өмнө тавьсан олон олон илтгэлүүд маань юм. Би гэрэл зурагчин, зураглаачийнхаа ур чадварыг ашиглан, өвөрмөц бөгөөд нөлөө бүхий визуал түүхээр бүтээл хийхийг зорьж, өөрийн туршлага, мэргэжлийн ур чадвар, түүхээ дэлхий дахины олон хүмүүст түгээж байгаа нь миний хувьд тэмдэглүүштэй, нөлөө бүхий туршлага байсан. Би карьерынхаа туршид Оксфордын байгалийн түүхийн музей, TEDXwhitecity, PPOC, Тайланд дахь НҮБ-ын төв байр, MGM Макао, Австралийн элчин сайдын яам (Монгол) зэрэг нэр хүндтэй байгууллагуудад өөрийн түүхээ хуваалцах завшаан тохиосон. Би дэлхийн өнцөг булан бүрд байгаа хүмүүст түүх өгүүлэх, урлаг, соёлтой хамааралтай өөрийн хамгийн сайн туршлагыг хуваалцаж байгаадаа баяртай байдаг.

СТОРИТЕЛЛИНГ ГЭЖ ЮУ ВЭ? ЭНЭ НЬ ХЭРХЭН ГЭРЭЛ ЗУРАГТАЙ ХОЛБОГДОЖ БАЙНА ВЭ?

Үндсэндээ бол сторителлинг буюу түүх өгүүлэх нь хүмүүс хоорондоо санаа бодлоо илэрхийлэх урлаг юм. Та найзтайгаа ярилцах, хамтран ажиллагсадтайгаа санал бодлоо хуваалцах эсвэл сонирхлынхоо талаар өгүүлэл бичихийг оролдож байгаа эсэхээс үл хамааран эдгээр бүх тохиолдолд та ямар нэгэн түүх ярьж байдаг. 

Хэрэв таны түүх сайн бүтэцтэй бол хүмүүс таны ярьж байгаа зүйлсийг дэмжих, таны хэлэхийг хүссэн зүйлс тодорхой болно. Мөн бусад хүмүүс таны хэлэхийг хүссэн гол санаанд хариу үйлдэл үзүүлэх болно. Гэвч таны түүх бүтцийн хувьд эмх замбараагүй, эвлүүлэггүй, ойлгоход төвөгтэй байвал таны санаанууд дэмий үрэгдээд  зогсохгүй та өөрийнхөө болон сонсогчдын цагийг дэмий үрж байна гэсэн үг.

Түүх өгүүлэхийг урлагийн нэгэн төрөл гэдгийг ойлгох нь чухал юм. Та өгүүлэх түүхээ бүтээх санаагаа дэвшүүлэхдээ  мэргэжлийн хүмүүсийн шаргуу зүтгэж олсон туршлага дээр үндэслэх нь тустай байдаг. Олон жилийн хугацаанд төрөл бүрийн төсөл, уран бүтээлд хамрагдсан өөрсдийн туршлага, ур чадвараараа үнэлэгддэг хүмүүс байдаг ч түүх өгүүлэх аргыг зөвхөн мэргэжлийн хүмүүс л сайн хийж чадна гэсэн үг бас биш. Дэлхийн бусад урлагийн нэгэн адил түүх өгүүлэх нь хэд хэдэн техникийн ур чадвар, элементүүдийг агуулдаг бөгөөд үүнийг зохих зааварчилгаа, сургалтаар хүн бүр өдөр тутмын амьдралдаа ашиглаж, хүчирхэг түүхийг ярьж, хүүрнэж сурах боломжтой. Хэрэв илүү олон хувь хүн, байгууллагууд түүх өгүүлэх, үндсэн техник элементүүдийн талаар суралцахад цаг гаргавал өөрсдийн хэлэхийг хүссэн гол санаагаа бусдад илүү хүргэхийн үр дүнг мэдрэх болно.

ТА БАЙГУУЛЛАГУУДАД ТҮҮХ ӨГҮҮЛЭХ АРГЫГ ҮР ДҮНТЭЙ АШИГЛАХАД ХЭРХЭН ТУСЛАЖ БАЙНА ВЭ?

Байгууллагын болон хувь хүний төвшинд түүх өгүүлэхийг заах төрөл бүрийн арга байдаг. Түүхээ өгүүлэх, сэтгэл татам түүхийг бүтээх үндсэн элемент, бүтцийг заахаас гадна хамгийн чухал нь сургалтад оролцогч тухайн байгууллага эсвэл хувь хүний хэрэгцээнд сургалтыг загварчлан тохируулах нь чухал. Заримдаа түүхийг нарийвчлан мэргэжлийн түвшинд өгүүлэхэд цуврал лекц, сургалтуудыг өгөх нь хамгийн сайн арга юм. Энэ нь түүх өгүүлэх аргын талаар өргөн, баялаг ойлголт өгөх боломжийг олгодог. 

Зарим байгууллагуудын контент бүтээгчдэд түүх өгүүлэх талаар заах хамгийн сайн арга бол зөвлөгөө өгөх явдал гэдгийг би мэдэж авсан. Тэднийг өөрийн гэсэн тодорхой төсөл боловсруулахад удирдан чиглүүлэхийн тулд өөрийнхөө мэргэжлийн туршлагаа хуваалцдаг. Энэхүү удирдан чиглүүлэлтийн тусламжтайгаар бид байгууллагын ирээдүйд хялбархан ашиглаж болох жигд, ойлгомжтой, онцгой бүтээлч үйл явцыг олж, өөрсдийнх нь хэлэхийг хүссэн гол санааг нь зорилтот сегментэд нь ойлгомжтойгоор илэрхийлж чадна. Үүний давуу тал нь тухайн байгууллага ирээдүйн ажилдаа хялбар дагаж мөрдөх харилцааны хэрэгсэлтэй болох боломжийг мөн олгодог.

Бүртгүүлэх холбоос: Asher Svidensky “Using storytelling as an effective communication tool” бүртгэлийн хуудас (google.com)

ТА ТҮҮХ ӨГҮҮЛЭХ АРГЫН ИЛҮҮ ҮР ДҮНТЭЙ ХЭРЭГЛЭХ ХҮСЭЛТЭЙ БАЙГУУЛЛАГУУДАД ЯМАР ЗӨВЛӨГӨӨ ӨГӨХ ВЭ?

Байгууллагууд түүх өгүүлэх аргыг илүү сайн хэрэглэхийн тулд хийх хамгийн чухал зүйл бол тодорхой процессыг хөгжүүлэх явдал гэж би боддог. Тэдний дагаж мөрдөх тодорхой үйл ажиллагаа нь ямар түүхийг хэрхэн өгүүлэх, хэрхэн хамгийн сайнаар бусдад илэрхийлэх явдал.

Байгууллагууд олон зорилттой ажилладаг бөгөөд үргэлж бүтээлч хүмүүс эхнээс нь дуустал түүхийг бүтээхэд хамтран ажиллаж, бүтээл туурвиж чаддаггүй тул хэрхэн түүх бүтээх талаар өөрт тохирсон үйл явцтай байх нь маш их цаг хугацаа, эрч хүчийг хэмнэдэг. 

Хэрэв та хаанаас эхлэхээ мэдэхгүй байгаа бол энгийн боловч маш сайн арга бол өгүүлэх түүхээрээ хэлэхийг зорьж буй гол санаагаа нэг өгүүлбэр хагаст (хамгийн ихдээ!) багтаан тодорхойлохыг хичээгээрэй – түүхийг бүтээхэд нэг чухал санаа байх ёстой. Энэ алхмаар та хийж байгаа зүйлийнхээ хэлэх гэж буй санаагаа дэлхий нийтэд хамгийн ойлгомжтойгоор, энгийнээр тодорхойлох юм.

 Жишээ нь: “Энэ бол манай байгууллага хэрхэн эмзэг бүлгийн хүмүүст өндөр төвшний боловсрол эзэмшүүлэхэд тусалдаг тухай түүх юм””  

 Нэгэнт ойлгомжтой бөгөөд энгийн өгүүлбэртэй болсон бол түүнийхээ эргэн тойронд түүхээ бүтээхдээ бэлэн болсон байна – Энэхүү “Үндсэн зорилго өгүүлбэр”-ийг байгууллагын түүхийг бүтээгч багийнхаа өмнө тавих нь түүх өгүүлэхэд юуг оруулах, юуг оруулахгүй байх, бидний юу хийж байгааг харуулах шилдэг гол дүр нь хэн бэ, бид юу хийж байна вэ, бидний түүх болон бусад чухал элементийн гол сонсогч нь хэн байх вэ гэх мэт чухал шийдвэрүүдэд сайжруулалт хийхэд нөлөөлдөг.

Холбогдох линк:

 https://www.changingskies.mn

 https://www.svidensky.com/projects

 https://www.svidensky.com/videos/tedxwhitecity

 https://www.youtube.com/watch?v=dbEEurty3fc&ab_channel=AsherSvidensky

https://www.youtube.com/watch?v=m8sbsVolmNE&t=24s

Бичих чадвар бол харилцааны чухал хэсэг. Энэ чадвар сайн байх нь биеэр уулзах эсвэл утсаар ярихаас хамаагүй илүү хүмүүст хүрдэг тал бий.   

Бид ажил дээрээ тайлан, төлөвлөгөө гаргах, и-мэйл бичих, сошиалаар өөрийн санаа бодлоо илэрхийлэх гээд өдөр тутамд хэрэг болдог чадварын нэг билээ. 

Бичих нь сахилга батыг төлөвшүүлдэг тул та бичиж эхлээрэй.

1. Өдөр бүр бич

Хамгийн үр дүнтэй зөвлөмжүүдийн нэг нь бичих зүйлээ өдөр тутмын дадал болгох юм.

Бичих чадвараа сайжруулахад туслах эхний алхам бол зүгээр л бичээд, дахин үргэлжлүүлэн бичээд бай. Бичиж байх явцдаа засварлахгүй байхыг хичээгээрэй. Байнга бичсэнээр дадал, туршлагатай болж бичих нь улам хялбар болдог. 

Та ямар нэгэн зүйлийн талаар бичиж чадна. Өөртөө итгэлтэйгээр дотор байгаа бодлоо буулгах гээд үзээрэй. 

Ямар нэгэн зүйлийн талаар бичих нь өөрийн гэсэн судалгаатай, олон талын эргэцүүлэл, мэдээлэлтэй болгодог.

Хүмүүс сонирхож унших ямар нэгэн сэдвийн хүрээнд сошиалд пост бичин оруулаад үзээрэй. Энэ нь бусдын санал сэтгэгдэл, шүүмжийг сонсох нь бичих чадвараа ахиулахад тустай байх болов уу. 

2. Ноорогло

Бичих гэж буй зүйлээ эхлээд ноорогло.Таны бичсэн эхний ноорог таалагдахгүй бол санаа зовох хэрэггүй. Бичих үйл явц тань амжилттай явагдаж байна гэж ойлгож болно. Харин ямар нэг гайхалтай санаа хүлээгээд ноорог цаас чинь хоосон байгаа бол юу ч хамаагүй бичиж эхэл.

3. Тэмдэглэл хөтлөх

Бичих чадвараа сайжруулах хамгийн сайн арга бол бичсэн зүйлийг тоймлон бичих юм. Тэмдэглэл хөтлөх нь бичиж байхдаа бодож эргэцүүлэх, тухайн зүйлд илүү төвлөрөхөөс гадна илүү нухацтай, цэгцтэй сэтгэхэд хүргэдэг.

Taking notes in meetings : 5 habits to apply - Bird Office Blog

4. Бичихийг хүсч буй зүйлийнхээ талаар унш

Унших нь бичих чадварыг сайжруулахад тусална. Та бичих зүйлийнхээ талаар олон эх сурвалжаас мэдээлэл авч, судалснаар илүү сайн бичиж сурна.

Уншсанаар та олон зүйлийн талаар ойлголттой болж илүү задгай сэтгэж, бичих арга барилд суралцах болно. 

5. Энгийн үгсийг сонгох

Хэрэв та нарийн төвөгтэй үгс ашигласнаар илүү ухаалаг болно гэж бодож магадгүй – үнэндээ энэ нь өрөөсгөл ойлголт юм.

6. Хүргэх гэж буй санаагаа хялбар ойлгуулах

Уншигчдын анхаарлыг татахуйц, тэдний хүсч байгаа санааг ухаалгаар буулгаснаар хүмүүст хүрч чадна. Санаагаа амархан, ойлгомжтой үгээр дамжуулж сурах хэрэгтэй. Энэ нь аливаа зүйлийг дүрслэхдээ хэтэрхий нуршуу байх хэрэггүй гэсэн үг.

How to Write a Convincing Case Study in 10 Easy Ways

7. Сул үг ашиглахгүй байх

Жишээ нь: тэр, маш, үнэхээр, арай, аймар ..гэх мэт

Ямар нэгэн шалтгаангүй бол эдгээр үгсийг өгүүлбэрт нэмэх шаардлагагүй. Таны хэлэх гээд байгаа санааг орлох олон үг байгаа гэдгийг санаарай. Шинээр бичиж эхэлж байгаа бол сул үг ашиглахгүй байх тал дээр цаг хугацаа шаардлагатай.

14,713,700 Orthographic Symbol Stock Photos, Pictures & Royalty-Free Images - iStock

8. Өгүүлбэр, догол мөрийг богино байлгах 

Богино догол мөр, богино өгүүлбэр бич. 

Хүмүүс тэр бүрчлэн урт унших зүйлд анхаарал хандуулдаггүй тул анхаарал татахуйц, харахад хялбар болгох хэрэгтэй.

9. Нэмэлт засварлах хэрэгслийг ашигла

Англи хэл дээр бичсэн бичвэрээ засварлах бол Grammarly алдаа засагч танд тус болж магадгүй.

Монгол хэл дээр бол spellcheck-ээр дүрмийн алдаагаа шалгаад үзээрэй.

Эхлээд алдаа засагчаар алдаагаа засч, нягталж дараа нь хүнээр хянуулах ч боломжтой.

Эцэст нь хэлэхэд, сайн бичих чадвар нь ажлын байран дээр биднийг урт удаан хугацаанд тогтвортой ажиллахын үндэс ч байж болно.

Бичих чадвар хүн бүрт харилцан адилгүй байдаг ч бичих чадвараа өнгөлөх цаг гаргаснаар илүү урт хугацаанд, үр дүнгээ өгөх бөгөөд тодорхой төрлийн баримт бичгийг төвөггүй бичиж сурна. 

Зарим зүйлстэй харьцуулахад сурч болох чадваруудын нэг тул та яг одоо дэвтэр эсвэл компьютероо аваад бичиж эхлэхийг зөвлөж байна. 

 

Таны бичих их үйлст амжилт хүсье!

Эх сурвалж: https://www.skillsyouneed.com/

3 сар 17, 2021

Админ

Зөвлөгөө

Гэр бүл судлаач Т.Бямбатогтох

Ковидийн үед нийгмийн хүрээнд гэр бүлийн хүрээнд сэтгэл зүйн ямар байна вэ?

Гэр бүл хоорондын харилцаа өмнө нь ч одоо ч  амьд биш байна .Гэр бүлийн гишүүд утсаараа их оролддог, их ганцаардмал болсон.Ганцаардмал болсон гэдгийг яаж мэдэж байгаа вэ гэхээр сошиал платформ буюу Facebook, Instagram гэх мэт бусад платформ ухах хугацаа нь нэмэгдсэн, Facebook, Instagram сошиал зүйлс ганцаард малаас болоод маш хурдацтай хөгжиж байна.Цахим орчинд янз бүрийн бичлэг хийх зэргээр энэ нь илэрч байна. Тэрийг нь олноороо шуурч үзэх, даган дуурайх, шоолон шоглох зэргээр давхар бие биедээ сэтгэл зүйн дарамт үүсгэж байна. Тиймээс иргэдэд цар тахлын үеийн сэтгэл зүй буюу пандемик стресс нүүрлээд байна.Пандемик гэдэг нь газар нутгийн өргөн хүрээг хамарч, хүний амь насыг хохироож, эдийн засгийн алдагдал, нийгэм, улс төрийн доголдол үүсгэж буй халдварт өвчний тархалтыг нэрлэдэг.

Пандемик стресс бид нараас ямар нөхцөл байдлыг шаардаж байна вэ?

Аливаа нөхцөл байдал биднээс нэг зүйлийг шаарддаг энэ нь та энэ нөхцөл байдалд зохицох уу үгүй юу ? энэ нөхцөл байдлыг эерэгээр хүлээж авах уу сөргөөр хүлээж авах уу гэдгээс шалтгаалдаг. Иргэдийн ашиг орлого багассан эсвэл зогссон гэрээсээ гарч чадахгүй хүссэн зүйлээ хийж чадахгүй байгаа ч гэр бүлтэйгээ хамт байх нэгнийгээ ойлгох таних мэдэх маш боломжтой үе гарч ирж байна.

Эцэг эхчүүд хүүхэдтэйгээ ковидын үед хэрхэн харьцах вэ?

Эцэг эхчүүд хүүхэдтэйгээ харьцахдаа бүтээлч санаагаа нэмэгдүүлэх хэрэгтэй. Жишээ нь хүүхэдтэйгээ юм ярихдаа хичээлээ хийсэн үү? Гэрээ цэвэрлэсэн үү гэж асуудаг энэ нь эцэг эхчүүд  болон хүүхдүүдийн хоорондын харилцааг хөндий болгодог.

Хэрэв хүүхэдтэйгээ хөндий байвал хамт хичээл хийх болон бусад зүйлийг хийхэд төвөгтэй болдог харин хичээл хийхдээ бүтээлчээр хандах хэрэгтэй хүүхэдтэйгээ хичээл хийхгүйгээр хамт тоглох, дуртай зүйлийг нь хамт хийх нь хүүхэдтэйгээ дотно байснаар аливаа зүйлийг хамтран хийхэд илүү амар болж эхэлдэг.

Ковидын үед эхнэр нөхөр 2 биедээ яаж анхаарал тавих вэ?

Хөл хорионд байгаа болохоор гадуур болзох боломжгүй байна.Ихэнх хосууд болзохдоо кино үзээд, хоол идээл болчихдог битгий ийм энгийн байгаарай. Болзоонд зөвхөн эрчүүд нь биш эмэгтэйчүүд нь болзоонд урьж болдог. Болзоо нь зөвхөн гадуур цагийг өнгөрөөдөг зүйл биш бид гэртээ ч болзоо зохион байгуулж болно. Болзохдоо зарим хосууд ресторанд чимээгүй хоолоо идээл гараад явдаг, болзож байхдаа ямар ч хамаагүй сэдвээр ярилцах эсвэл хөгжилтэй дурсамжаа ярьж болох  юм.

Их сургууль, коллежид суралцах хүүхдүүдийн ихэнх нь ахлах сургууль төгсөх гээд догдолж баярласан сандарсан байдаг. Өнөө үед яг юу сурч, аль зэрэг урт хугацааны карьерт хүрэхээ мэдэх нь улам бүр хэцүү болж байна. Технологи нь ойрын хэдэн арван жилийн хугацаанд бий болгосон ажлын байрнаас илүү олон ажлын байрыг үгүй хийж магадгүй бөгөөд дэвшилтэт автоматжуулалт нь бүхэл бүтэн салбарыг бүрэн орлоход ч бэлэн болжээ.

Хүүхдүүд өөрсдийгөө хэн болох, хаашаа чиглэхээ тодорхойлж амжаагүй байхад тэдний амьдралд бүхэлд нь нөлөөлж болох мэргэжлээ сонгохыг шаарддаг. Энэ шалтгааны улмаас залуучууд дэлхийн тухай, магадгүй өөрсдийнхөө талаар илүү ихийг мэдэх гэж жилийн чөлөө авах нь илүү ач холбогдолтой байж болох юм. Энэ цагийг ихэвчлэн завсарлагааны жил буюу “Гап жил”гэж нэрлэдэг.

“ГAП жил” гэж юу вэ?
Завсарлага Жил Холбооны үзэж байгаагаар, завсарлагааны жил гэдэг нь “практик амьдралаа гүнзгийрүүлэх, мэргэжлийн болон хувийн ухамсраа дээшлүүлэх зорилгоор ерөнхий боловсролын сургуулиа төгсөөд, карьерын болон дунд сургуулийн дараах жилийн өмнөх туршлага судлах семестр эсвэл жилийг хэлнэ. ”
Өөрөөр хэлбэл, завсарлагааны жил нь залуу хүмүүст өөрсдийгөө болон ертөнцийг сурч мэдэхэд цаг хугацаа, орон зайг өгдөг – залуусын ихэнх нь эцэг эхийнхээ гэрт амьдардаг хүүхэд байхдаа амьдралын туршлага олоогүй, юм үзэж нүд тайлаагүй байдаг.

Харамсалтай нь, ахлах сургуулиа төгсөөд аяллаар явах тал дээр эцэг эхчүүд дурамчхан ханддаг. Ихэнх хүмүүс залуусыг шууд их сургууль руу явахгүй байх нь хэзээ ч сургуульдаа эргэж орохгүйгээр, үүрд хар ажил хийх замыг сонгосон гэж хардаг.
Гэхдээ Завсарлага Жил Холбооны мэдээллээр дунд сургуулиа төгсөөд чөлөө авсан оюутнуудын 90% нь завсарлагааны жилийн амралтаа дуусаад жилийн дотор дөрвөн жилийн хугацаатай бакалаварын хөтөлбөрт элсдэг болох нь батлагдсан.
“Судалгаанаас харахад завсарлага жил авах нь коллежийн голч дүнг өсгөх төдийгүй ажлын сэтгэл ханамжийг дээшлүүлдэг.” гэж тэд дурджээ. “Товчоор хэлбэл, амжилтад хүрэх гэж юу болохыг ойлгох цаг гаргах нь амжилтад хүрэх найдвартай арга юм.”

Гап жил”-ийн гол ашиг тус
Хэрэв завсардсан жил нь их сургуулийн зэрэгтэй болоход шаардагдах шаргуу хөдөлмөрөөс зайлсхийх цаг хугацаа гэж бодож байгаа бол та дахин бодож үзээрэй. Хэдэн сар эсвэл нэг семестр байсан ч хамаагүй танил биш шинэ газарт өнгөрүүлсэн завсарлагааны үр дүнд бий болох бодит ашиг тус их бий.

Дээд боловсролын салбарт орохоосоо өмнө завсарлага авах зарим гол давуу талууд:

Хорвоо ертөнцийг өөрөөр харах
Завсарлага Жил Холбоо-ны хамгийн сүүлийн үеийн судалгааны мэдээллээр коллежид суралцахаас өмнө чөлөө авсан оюутнууд бидний амьдарч буй ертөнцийн талаар илүү их ойлголттой болсон байдаг байна. Тодруулбал, 94% нь гадаадад өнгөрүүлсэн цаг хугацаа нь өөр гарал үүсэлтэй хүмүүстэй харьцаж сурахад тусалсан, 93% нь дэлхийн өнцөг булан бүрийн хүмүүсийг сонирхдог болсон, 90% нь өөрсдийн соёлоос өөр соёлыг илүү сайн ойлгож, хүндэтгэдэг болсон гэж хариулжээ. Та ном уншиж эсвэл баримтат кино үзэж бидний амьдарч буй ертөнцийн талаар олон зүйлийг мэдэж авах боломжтой боловч эдгээр туршлага нь бодит байдал дээр хэрхэн хэрэгжиж байгааг харахын тулд шинэ орчинд хөл тавих хэрэгтэй. Ихэнх тохиолдолд, туршлагаараа хийж сурах нь коллежийн багшийн өгч чадах аливаа мэдлэгээс хамаагүй илүү үр дүнтэй байдаг.

Бодит зорилгоо тодорхойл, түүнд хүрэх хамгийн сайн арга замыг ол.
Ямар чиглэлээр сурахаа мэдэхгүй шууд их сургуульд орох нь утгагүй юм. Жилийн завсарлагаа аялах эсвэл сайн дурын хүмүүнлэгийн ажилд зарцуулах нь мэргэжлээ сонгох, эсвэл амьдралынхаа ихэнх хугацааг хүсээгүй мэргэжлээ сонгож гацаанд орохоосоо өмнө зорилгоо тодорхойлоход тань тусална. Завсарлага Жил Холбооны мэдээллээс харахад тэдний судалгаанд оролцогчдын 84% нь завсарлага жилд байх хугацаандаа ажлын амжилтад хүрэхэд тусалсан ур чадваруудыг эзэмшсэн гэж тэмдэглэжээ. Цаашилбал, 77% нь тэдний амьдралын зорилгоо олоход тусалсан гэж 75% нь ажилд ороход нь тусалж, 73% их сургуульд бэлтгэхэд тусалсан гэжээ.

Ажил мэргэжлийн хувьд үнэ цэнэтэй туршлага хуримтлуулах
Жилийн завсарлага авсан олон оюутнууд олон улсын судалгаа эсвэл сайн дурын хөтөлбөрт оролцсон байдаг. Ингэснээр тэд үнэ цэнэтэй туршлага хуримтлуулдаг. Зарим оюутнуудад шаардлагатай боловсролын болон өөр төрлийн зохион байгуулалттай олон тооны завсарлага жилийн хөтөлбөрүүд байдаг. Хэрэв та илүү үр дүнтэй байлгахыг хүсч байвал тодорхой зорилготой зохион байгуулалттай хөтөлбөрийг сонгох нь ухаалаг алхам байж болох юм.

Эцэст нь хэлэхэд Та ахлах сургуулиа төгсөхөд бэлтгэж байгаа хүүхдийн эцэг эх эсвэл шууд их сургууль руу явах талаар бодож байгаа оюутан бол завсарлага жилийн талаар сайн бодож үзээрэй. Шинэ хүмүүс, өөр өөр ажлын арга барилтай танилцах боломж байна.Таны бодол санааг мөнхөд өөрчилнө.

Их сурвалж: R.Farrington, Here’s Every Reason You Should Take A Gap Year Before College, Forbes, 2019 https://www.forbes.com/sites/robertfarrington/2019/06/10/heres-every-reason-you-should-take-a-gap-year-before-college/?sh=26b375e71ac8

Монгол улсын оюутан сурагчдын хувьд завсарлага жил ямар ач холбогдолтой вэ?

Манай Монгол улсын завсарлага жил авч буй оюутан сурагчдын ихэнх нь гадаадын их дээд сургуульд бэлдэх зорилготой байдаг билээ. Энэ нь хүссэн мэргэжлээрээ гадаадад дэлхийн төвшний боловсрол эзэмшингээ олон төрлийн чадварт суралцаж хэлээ сайжруулах биеэ даах чухал ач холбогдолтой байдаг. Тиймээс завсарлага жилийг бид монгол улсынхаа сурагч оюутан залууст хэрхэн үр бүтээлтэй болгох вэ, хэрхэн төлөвлөгөөтэй, мэдээлэл сайтай байлгах тал дээр анхаарч хувь хүний насан туршийн мэргэжил сонголт хэрхэн чухал болохыг ойлгуулан түүний төлөө хэрхэн бэлтгэх эзэмших талаар мэдлэгийг олгох хэрэгтэй.

Монгол улсын оюутан залуусаас авсан судалгаагаар оюутан залуус эхний жилдээ ямар мэргэжлээр сурах хүсэлтэй бодолтойгоо мэдэхгүй их сургуульд орсон байдаг байна. Энэ нь цаашлаад төгссөн мэргэжлээрээ ажиллахгүй байх, сэтгэл ханамжгүй байх, хүсээгүй мэргэжлээрээ ажиллаж цаг алдах гэсэн олон олон асуудлын эхлэл нь болдог. Үе тэнгийнхнээсээ хоцрох гэсэн айдсаас болж найзыгаа дагаж мэргэжил сонгох эсвэл эцэг эхийн дарамт шахалтаар хүсээгүй мэргэжлээ сонгосон тохиолдол их тулгардаг.
Заавал гадаад гэлтгүй олдсон хувиараараа их сургуульд орох биш хүссэн мэргэжилдээ шамдан бэлтгэж Монголынхоо их дээд сургууль, МСҮТ-д хүссэн мэргэжлээрээ сурах нь чухал. Одоо харин дараагийн асуудал буюу хүссэн мэргэжил гэж юу вэ? Үүнийг олохын тулд бас завсарлага жил авч болно. Аялж, сайн дурын ажил хийж, цагийн ажил хүссэн зүйлээ хийж болно. Өөрийгөө олох нь чухал. Юу хүсдэгээ олох нь чухал.

Өнөө үед олон байгууллын олон төрлийн хөтөлбөрүүд гарах болсон. Томужин, Юнивэрсал сургалтын төвүүд гэх мэт. Тэдний хөтөлбөр улам боловсролгүй болж гадаадын топ сургуулиуд элсэх залуусын тоо олширсоор байгаа нь авууштай. Гэвч мэдээллийн хомстолтой орон нутгийн хүүхдүүд, өөрийгөө дутуу үнэлж хий мөрөөдөл гэж боддог сурагч залууст ижил боломж, шат дараалалтай мэдлэг нь олгох нь чухал байна.

Манай байгууллагын хувиас STEP/GAP гэсэн холимог хөтөлбөрийг зарласан байгаа. Global access program нь гадаадад бакалавр болон магистрт тэтгэлэгтэй суралцахаар төлөвлөж буй залууст зориулсан хөтөлбөр юм. Нэг л өдөр, удахгүй, ирэх жил гадаадад суралцана гэсэн зорилгоо бодит биелэл болгох боломж нээгдэж байна.

Skilss training + English Program нь манлайлал, бүтээмж, үр нөлөөгөө өсгөн, албан тушаалаа ахиулахыг хүсэж буй танд шаардагдах харилцааны болон англи хэлний мэдлэг, ур чадваруудыг хамтад нь хөгжүүлэх цогц хөтөлбөр юм.

Бусдын алдаанаас суралцах нь амьдралын аугаа чанар, эд баялагт хүрэхэд тань туслах, томоохон өөрчлөлтийг авчрах болно.

1. Алдаа дутагдлаа илчлэхээс эмээх

Ихэнх хүмүүсийн бүтэлгүйтлийн номер нэг шалтгаан нь алдаа дутагдлаа илчилдэггүй бөгөөд энэ нь нийтлэг,энгийн алдаа байдаг. Алдаа дутагдлаа илчлэн хүлээн зөвшөөрөхөд итгэлцэл болон тууштай байдал шаардагддаг бөгөөд энэ нь сахилга батыг бий болгодог.

Та урагшлахгүй бол хэзээ ч ялан дийлэхгүй. Хэрвээ ямар ч алхам хийхгүй бол та зогсонги байдалд орж, ямар ч хүсэл эрмэлзэлгүй болж, эцэст нь доошоо эргэлт хийх болно.

Grant Cardone нь Cardone Capital-ийн үүсгэн байгуулагч юм.

2. Зогсонги байдалтай болох

Хүн бүрт залхуу хүрэх үе бий. Гэхдээ та гайхалтай үр дүнд хүрэхийг хүсч байвал ажилдаа орох хэрэгтэй.

Эцэг эх маань намайг өсгөхдөө байхыг хүссэн, хийхийг хүссэн зүйлээ л хий гэж хэлдэг байсан тул би шаргуу ажилласан.

–Michael Ovitz нь Creative Artists Agency(CAA)-ийн хамтран үүсгэн байгуулагч, дарга асан, Walt Disney компанийн ерөнхийлөгч асан, хөрөнгө оруулагч, буяны ажилтан билээ.

3. Сөрөг хандлагатай байх

Би өөрийн бизнестээ хэн нэгнийг ажиллуулах эсвэл “Шарк танк” нэвтрүүлгийн бизнес эрхлэгч, хамтрагчдаас нэг зүйлийг л хайдаг. Тэр бол “Эерэг хандлага” юм.

Би өмнө нь сөрөг хандлагатай хэн нэгэн хүнийг өөрчилж чадна гэж боддог байсан боловч  ажлаас халах гэсэн шийдвэр нь хамгийн зөв арга байлаа. Аз жаргалтай арван хүнтэй баг дунд, нэг л сөрөг хандлагатай гишүүн байхад бүхэл бүтэн багийг доош татах үндэс болдог. Гэхдээ “Бид түүнийг хийж чадна” гэж бодож байвал хэн ч, юу ч саад болж чадахгүй. Хүнд хэцүү цаг үед ч гэсэн ухрахгүй, эерэг хандлагаа хадгалж үлдэх хэрэгтэй.

Barbara Corcoran нь Corcoran Group-ийн үүсгэн байгуулагч, “Business Unusual” подкастын хөтлөгч, “Шарк танк” нэвтрүүлгийн шүүгч, хөрөнгө оруулагч билээ.

4. Шийдвэр гаргах гэж хэт удаан хүлээх

“Хэрэв та 40/70 дүрмийг хэрэгжүүлж чадвал та хүссэн зүйлээ амжилттай гүйцэтгэх болно. Олон жилийн өмнө би генерал Колин Пауэллээс үнэ цэнэтэй зарчмыг сурч мэдсэн: Шийдвэр гаргахад танд зөвхөн мэдээллийн 40-70% л хэрэгтэй.

Хэрвээ та бүх зүйлийг бүрэн итгэлтэй болсны дараа хэрэгжүүлэх гэж хичээвэл олон олон боломжийг алдах болно.

Тэгэхээр боломжит гаргалгааг хэрхэн гаргах вэ? Өөрийн зөн совиндоо итгээд, гохоо татаад цаашаа яв. Амжилттай манлайлал бол мэдлэг, туршлага хоёрын нийлмэл юм. Ихэнхдээ олон талын мэдээлэлгүй үед шийдвэр гаргах чадвар нь эцсийн үр дүнд үнэ цэнэтэй санал байх боломжтой.

Shaun Rawls нь Rawls Consulting компанийн Үүсгэн байгуулагч, Гүйцэтгэх захирал, Удахгүй нээлтээ хийх  “F’-IT-LESS” номын зохиогч билээ.

5. Инээмсэглэхгүй байх

Инээмсэглэлийн хүчийг хүмүүс дутуу үнэлдэг. Халуун дулаан, жинхэнэ инээмсэглэл нь итгэлцлийг шууд бий болгодог бөгөөд энэ нь өдөр тутмын бизнесийн харилцааны тулгын чулуу нь болдог. Инээмсэглэл нь таны илэрхийлэлд эерэг энерги нэмээд зогсохгүй, бусдад ойр дотно мэт мэдрэмжийг төрүүлнэ. Хүмүүс тааламжтай сэтгэгдэл төрүүлдэг, харилцаа холбоогоороо тааламжтай хүмүүстэй бизнес хийхийг хүсдэг. Тийм учраас танд зөвлөхөд битгий хичээж дүр эсгээрээ мөн та өөрийнхөөрөө, үнэн байх тусмаа харилцаа илүү нөлөө сайтай байх болно.

Түүнчлэн инээмсэглэл нь таныг илүү аз жаргалтай, эрүүл, бүтээлч болгодог гэсэн судалгаа байдаг ажээ. Хамгийн гоё нь? Инээмсэглэл нь үнэгүй.

–Holly Parker нь Douglas Elliman дахь The Holly Parker Team-ийн Үүсгэн байгуулагч, Гүйцэтгэх захирал юм. 8 тэрбум гаруй долларын борлуулалт хийсэн шагналт брокер юм.

6. Нэгэн зэрэг хэт олон зүйл дээр анхаарлаа төвлөрүүлэх

Чи дуртай нэг зүйлээ сонгоод бусдаас илүү сайн хий. Олон хүмүүс 1000 гайхалтай санаануудыг бодож олдог ч тэдгээрийн алийг нь ч, хэзээ ч эхлүүлдэггүй. Үүний оронд тэд бусад хүмүүсийн бизнест оролцож байдаг. Жишээлбэл, Хэрэв та хуульч биш бол өөрийгөө өмгөөлөгч мэт дүр эсгэх хэрэггүй. Өөрийн эгнээнд үлдэж, туршлагатай мэргэжилтнүүдэд төлөөлөгчөөр оролцоорой. Гэрээнд гарын үсэг зурж, өөрийн компаниа зөв зохистой байгуулаарай. Хэрэв та ач холбогдолтой гэж үзэж байгаа бол зөв хийх хэрэгтэй.

Миний ажиллаж байсан компанийн үүсгэн байгуулагч нь бизнесийн амжилтаас илүү дараагийн шинэ санаандаа төвлөрч байсан тул би ажлаасаа гарсан удаатай. Тэрээр шинэ бүтээлийнхээ талаар мөрөөдөж байх зуураа өөрийн компанийн нөөц бололцоог гаргуунд нь хаясан. Үүний үр дүнд бид олон боломжоо алдсан.

James Daily нь Daily Law Group-ийн Үүсгэн байгуулагч, хамтрагч.

7. Өөрийн календарь дээр чухал үйл явдлыг сануулах хуваарь гаргахгүй байх

Бизнес эрхлэгчийн хувьд би нэг дүрмийг баримталж ажил хэрэг болгодог:

Өөрийнхөө хийх ажил бүрийг төлөвлөх, зохион байгуулах хэрэгтэй. Энэ нь амархан мэт санагдаж болох ч ихэнх хүмүүс үүнийг хийж чадахгүй байна. Хэрэв та өөрийгөө даалгавар, хуанли, уулзалтуудаа төлөвлөх хэмнэлд оруулж чадвал үүрийн 3 цагт аль хэдийн мартсан зүйлсээ санах гэж хичээх шаардлагагүй болно.

–Dennis Najjar нь AccountingDepartment.com-ын хамтран үүсгэн байгуулагч

8. Амжилтад хүрсэн хүмүүсийг сохроор дууриах

Асуудлыг шийдэх олон боломжит шийдлүүд байгаа тохиолдолд өөр хэн нэгний хэрэгжүүлж байсан шийдлийг сонгоход хялбар байдаг.

Гэхдээ үнэндээ бол: Өөр хүнд ​хэрэгжиж байсан эсэх нь хамаагүй. Танд тохирох эсэх нь чухал юм. Шилдэг удирдагчид эргэн тойрныхоо амжилттай яваа хүмүүсийг сохроор дуурайдаггүй. Өдөр бүр хар өнгийн хувцас өмсөх нь тэднийг хэзээ ч Стив Жобс шиг болчихгүй гэдгийг тэд мэднэ. Үүний оронд тэд амжилтын бүрэлдэхүүн хэсгүүдийг судалж, тэдгээрийг өөрсдийн нөхцөл байдалд тохируулан ажилладаг..

–Luke Freiler нь Centercode-ийн Үүсгэн байгуулагч, Гүйцэтгэх захирал

9. Бүх зүйлийг хянах гэж оролдох

Хэрэв та зорилгодоо хүрэхийг хүсч байвал бүх зүйл таны мэдэлд байна гэсэн нийтлэг итгэл үнэмшлээсээ сал. Заримдаа бодит нөхцөл байдлыг хүлээн зөвшөөрч, шийдэмгий байж та үнэхээр өөрийнхөө өөрчлөлт, дэвшил гаргаж болохуйц газартаа цагаа хуваарил. Энэ бол ажил, хувийн амьдрал аль алины хувьд амжилтад хүрэх түлхүүр юм.

–Alon Rajic нь Review Home Warranties компанийн Гүйцэтгэх захирал

10. Үл мэдэгдэх зүйл рүү үсрэхгүй байх

Манай оффисийн уриа бол “Чи шүхрээр үсрэх үү эсвэл үгүй юу.” Компани байгуулах, хувийн бренд, карьераа босгоход “бүх зүйл” гэсэн сэтгэлгээ шаардагддаг. Тав тухтай бүсээсээ гарч, дээгүүр өрсөлдөгчтэй тулалдахаас бүү ай. Жишээлбэл: үнэхээр хүсч байгаа удирдах албан тушаалд нэр дэвших гэж оролд.  Хэдий энэ нь хэдэн арван жилийн туршлага, хүрэх боломжгүй юм шиг санагдах ч оролдоод үз. Юу л тохиолдвол гэж? Та ажилд ороод толгой дээр тулсан олон ажилтай болж болно. Гэхдээ энэ нь таныг сурч чадахгүй гэсэн үг биш.

Зургаан сарын дотор та өөрийн төсөөлөөгүй байсан арга замаар өсч магадгүй юм. Ажилд орохгүй боломжгүй байсан ч оролдоод л үзсэн нь таныг бүтэлгүйтэхээс айсандаа өрөөндөө үлдсэн хүмүүсээс илүү зоригтой болгоно. “

—Жеймс Сиксмит, Trade context-ийн Үүсгэн байгуулагч, Гүйцэтгэх захирал; SpeedUpTrader-ийн үүсгэн байгуулагч; мэргэжлийн хоккейчин байсан.

Эх сурвалж: https://www.cnbc.com/2020/01/13/mistakes-rich-and-successful-people-never-make-according-to-self-made-millionaires.html?fbclid=IwAR2oW3BJSeN7oOZ8qsgVyDjvI0YtoxCgoBbs7Ig3H5Y6Fila5ijC6IVabSM

Та бүхэндээ нэгэн сайхан мэдээ дуулгахдаа таатай байна. Назарбаевын их сургуулийн Төрийн бодлогын дээд сургууль нь Сингапурын үндэсний их сургуулийн Ли Куан Югийн нэрэмжит Төрийн бодлогын сургуультай стратегийн түншлэлтэй ажилладаг юм. Энэ ч утгаараа хэд хоногийн өмнө Назарбаевын их сургуулийн удирдлагаас бидэнтэй холбогдож Монголоос чадварлаг залуусыг тус сургуульд элсүүлэхэд туслах, Назарбаевын их сургуулийн хөтөлбөрийг Монголд сурталчилж өгөхийг хүссэн юм. Хариуд нь Монголоос очих залууст тэтгэлэг өгөх боломж бий эсэхийг судалж хариу өгөхийг хүслээ.

Хэд хоногийн дараа баяртай мэдээ ирлээ: Астана дахь Казахстаны Боловсрол, Шинжлэх Ухааны Яамнаас Назарбаевын их сургуулийн 3 төрлийн хөтөлбөрт (Төрийн бодлогын магистр – 2 жилТөрийн удирдлагын магистр – 1.5 жилТөрийн бодлогын докторантур – 4 жил) 3 төрлийн хөтөлбөрт суралцах Монгол оюутнуудад төрийн сангаас бүтэн тэтгэлэг (сургалтын төлбөр, байр, стипенд) олгох зөвшөөрлийг олгосоныг тус сургуулийн удирдлага бидэнд уламжлав.

Хэдэн жилийн өмнөөс дэлхийн томоохон их дээд сургуулийн профессоруудыг өндөр цалин урамшуулал, хангамжаар дуудаж Назарбаевын их сургуулийн шавыг тавьж эхэлснийг та бүхэн сайн мэднэ. Назарбаевын их сургуулийн Төрийн бодлогын дээд сургуулийн оюутнууд нь Сингапурт хэдэн долоо хоног суралцах боломжоор хангагдсан, Ли Куан Югийн нэрэмжит Төрийн бодлогын сургуулийн профессоруудаар хичээл заалгадаг болно.

Хөтөлбөр англи хэлээр явагддаг тул орос, казах хэлний мэдлэгээс илүүтэй ТОEFL-ийн оноог чухалчилж байгаа юм байна.

Одоо залуус минь, та бүхэн магистрын хөтөлбөрт 4 сарын 30, докторын хөтөлбөрт 5 сарын 15-наас өмнө амжиж бүртгүүлээд сургуульдаа тэнцэх л үлдлээ. Тавигдах шаардлага, сургалтын агуулга, сургуульд элсэх өргөдлийг HTTP://GSPP.NU.EDU.KZ/EN/HOME хуудаснаас үзнэ үү. Та бүхэнд амжилт хүсье!

Д.Сайнбаяр
Сингапурын үндэсний их сургуулийн Ли Куан Югийн нэрэмжит Төрийн бодлогын сургуулийн төгсөгч
УЗ-ийн дарга, Educated Initiatives – Mongolia

Нэмэлт мэдээлэл:

Nazarbayev University Graduate School of Public Policy currently offers 2 master programs and 1 PhD program:
1) Master in Public Policy – 2-year full time program;
2) Master in Public Administration – 18-month program (weekend format);
3) PhD in Public Policy – 4 years full time.

Eligibility:

1) Master in Public Policy
Bachelor’s degree or equivalent;
Minimum 2 years of working experience. Fresh graduates and early career professionals are welcome to apply. Based on the Admissions Committee’s discretion applicants with work experience less than 2 years may also be considered if the applicant can demonstrate high academic performance of CGPA 4 out of 5, or 2.67 out of 4, or its equivalent.
English proficiency: IELTS – minimum overall score 6.5 with no less than 6.0 in sub categories, or its TOEFL equivalent (compare your TOEFL score here).
English language certifications are valid for 2 years prior to application deadline. At the discretion of the Admissions Committee applicants can be exempted from submitting the language proficiency test report if:
– one of their earlier academic degrees was earned in a country with English as the language of official communication, academic instruction and daily life;
– an undergraduate degree was earned in a program which was officially taught in English;
– the applicant is a graduate of Nazarbayev University.

Criteria for Selection:

A successful candidate must demonstrate intellectual distinction (will be assessed by prior academic achievements, recommendations, essays) and leadership capabilities (will be assessed by prior achievements in extracurricular, civic or community activities, employment history, and recommendations).
Please note that meeting the minimum requirements do not imply automatic admission into the program.

2) Master in Public Administration

Bachelor’s degree or equivalent;
Minimum3 years of working experience. Applicants should have attained mid- to senior level managerial position in their career stage. Based on the Admissions Committee’s discretion applicants with work experience less than 3 years may also be considered if the applicant can demonstrate high academic performance of CGPA 4 out of 5, or 2.67 out of 4, or its equivalent.
English proficiency: IELTS – minimum overall score 6.5 with no less than 6.0 in sub categories, or its TOEFL equivalent (compare your TOEFL score here). English language certifications are valid for 2 years prior to application deadline.
English language certifications are valid for 2 years prior to application deadline. At the discretion of the Admissions Committee applicants can be exempted from submitting the language proficiency test report if:
– one of their earlier academic degrees was earned in a country with English as the language of official communication, academic instruction and daily life;
– an undergraduate degree was earned in a program which was officially taught in English;
– the applicant is a graduate of Nazarbayev University.

Criteria for Selection:

A successful candidate must demonstrate intellectual distinction (will be assessed by prior academic achievements, recommendations, essays) and leadership capabilities (will be assessed by prior achievements in extracurricular, civic or community activities, employment history, and recommendations).
Please note that meeting the minimum requirements do not imply automatic admission into the program.

 3) PhD in Public Policy

Applicants applying to the PhD in Public Policy program are expected to have:

First or upper class second honours degree (or equivalent: Cum Laude; Magna Cum Laude; and Summa Cum Laude) or a master’s degree in a cognate discipline;
The required level of English proficiency.
Overall IELTS test score of 6.5 (with sub-score requirements no less than 6.0), or the equivalent TOEFL score as posted on the ETS website); Applicants to the PhD in Public Policy program, at the discretion of the Admissions Committee, can be exempted from submitting the language proficiency test report if:
– one of their earlier academic degrees was earned in a country with English as the language of official communication, academic instruction and daily life;
– an undergraduate degree was earned in a program which was officially taught in English;
– the applicant is a graduate of Nazarbayev University.
GMAT/GRE (may be submitted);
2 (two) letters of recommendation;
At least 3 (three) years of relevant work experience.
Based on GSPP’s Admissions Committee discretion, applicants with work experience less than 3 (three) years may also be considered if the applicant can demonstrate high academic performance as decided by the Admissions Committee.

Applicants to the PhD in Public Policy program are required to complete and submit online the application form available at the University website (http://admissions.nu.edu.kz), as well as a complete package of admission documents before the deadline.

Applicants will be required to pay a non-refundable application fee (KZT 5,000).

Shortlisted applicants must provide original copies of all documents.

The checklist for the application package for the PhD program:

Complete Application form for PhD in Public Policy program;
Official copy of degree diplomas/certificates with transcripts(with notarized English translation);
IELTS or TOEFL test report/certificate valid as of commencement of the program (if applicable);
Notarized copy of Passport/national ID;
GMAT/GRE test reports/certificates (optional) valid as of commencement of the PhD in Public Policy program;
2 letters of recommendation;
CV/resume;
Notarized copy of Labor card with English translation or another documented proof of work experience (if applicable);
Cover letter explaining the motivation to enroll on the PhD program;
Preliminary research proposal (2,000 words).

Submission of complete application package does not guarantee admission to the PhD in Public Policy program.

Эко аялал гэж юу вэ?

Эко аялал гэдэг нь экотоуризм болон ногоон аялал хэмээх ойлголтуудын нийлбэр юм. Хариуцлагатай аялал, тогтвортой аялал, ёс зүйтэй аялал, зан заншлын ухамсартай аялал хэмээх төрөл, төрлийн нэр томьёо заасан аяллууд нь бүгд эко аялал хэмээх ойлголтод багтан ордог. Мэдээж эдгээр хэллэг, нэр томьёонуудад одоогоор тогтсон нэг тодорхойлолт байхгүйн дээр ойр, ойрхон солигддог хэдий ч бүгд нэг зорилго буюу ёс зүйг баримталдаг. “Ногоон” байдлаар аялахыг зорьдог, илүүд үздэг хүн болгон “ногоон аялагч”.

Экотоуризмыг тодорхойлбол

Экотоуризмыг хүмүүс өөр, өөрөөр хүлээн авж, ойлгох боломжтой тул яг нарийн тодорхойлоход тун ярвигтай. Салбартаа тэргүүлж буй байгууллагууд хүртэл яг ийм утгатай гэсэн зөвшилцөлд хүрч чадаагүй байна. Олон Улсын Экотоуризмын Нийгэмлэг (TIES) нь экотоуризмыг “Хүрээлэн буй орчинг байгаагаар нь сахин хамгаалж, нутгийн иргэдийн аж ахуйг дээшлүүлж буй байгалийн хариуцлагатай аялал” хэмээн тодорхойлсон байна. Энэхүү тодорхойлолтыг ойлгохын тулд та юуны түрүүнд хариуцлагатай аялал хэмээх ойлголтыг задлан, шинжлэх хэрэгтэй.
ОУЭН-ийн үзэж буйгаар “Экотоуризмын гол зорилго нь байгаль хамгаалалт, нийгэм, тогтворто аялал хэмээх ойлголтуудыг салшгүй нэгэн хэсэг болгох. Тус зорилгын дагуу нь хариуцлагатай аяллыг зохион байгуулж, оролцож буй хүн бүрд баримтлах ёстой зарчмуудыг гаргасан нь:
– Нөлөөллийг (байгаль орчин, нутгийн иргэд, бүс нутгийн эдийн засагт үзүүлж буй хор нөлөө) багасгах,
– Хүрээлэн буй орчин, тухайн орны соёлыг хүндэтгэн, бусдад таниулах,
– Аялагч өөртөө болон нутгийн иргэдэд эерэг сэтгэгдэл үлдээх,
– Байгаль хамгаалалтад зориулан санхүүгийн хувь нэмэр оруулах,
– Нутгийн иргэдэд санхүүгийн хувь нэмэр оруулж, тэднийг дэмжих,
– Тус орны улс төр, газар нутаг болон нийгмийн уур амьсгал, онцлогт анхааралтай, хүлээцтэй хандах

Экотоуризмын салбарын өөр нэгэн тэргүүлэгч болох Олон Улсын Байгаль Хамгаалалтын Холбоо нь экотоуризмыг “Нутгийн ард иргэдэд нийгэм-эдийн засгийн ач холбогдолтой, байгальд ээлтэй, нөлөөлөл багатай байгалийн үзэсгэлэн гоо газруудтай танилцах зорилго бүхий хүрээлэн буй орчиндоо хариуцлагатай аялал”. хэмээн тодорхойлжээ. Мөн тэднийг гаргасан зарчмуудаас дурдвал:
– Аялагч аль болох бага нөлөө гаргах, ухамсартай байдлаар аялах,
– Тухайн улс орны зан заншил, соёл, байгаль орчны онцлогт хүндэтгэлтэй хандах,
– Нутгийн байгаль хамгаалах үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх,
– Нутгийн иргэдэд тогтвортой, байгальд хор нөлөөгүй замаар тусламж үзүүлэх,
– Аялагч болон нутгийн иргэд бие биесээс шинэ мэдлэг, мэдээллийг олж аван боловсрох,
Үүнээс хархад орчин үеийн экотоуризмын тодорхойлолт нь бидний мэддэг олон аяллын төрлүүдийг нэгтгэсэн ойлголт юм. Өөрөөр хэлбэр экотоуризмын үзэл, баримтлалыг дагаж, мөрдөн өөрийн амьдралын нэгээхэн хэсэг болгох нь эко аялал юм.

НЭГТ: Ингэхэд, гадаад гэж хаанах вэ? Гадаадад сурна гэхээр хаана сурна гэсэн үг вэ?

Шууд утгаараа Монгол улсын хил давсан л бол “гадаад” гэж ойлгож болно. Тэгэхээр ӨМӨЗО-ны Эрээн хот ч гадаад, Тувагийн нийслэл Кызыл хот ч гадаад болж таарна. Би нэр дурдагдсан газруудыг муу, муухай гэх санаа өвөрлөсөнгүй. Зүгээр, энэ нийтлэлийн гарчиг болсон асуултыг өөртөө тавин суугаа залуу хүн та эхлээд хаана сурах вэ гэж өөрөөсөө асуухаасаа өмнө би ЮУ сурах вэ? би ЯМАР мэргэжилтэй, ЮУ хийдэг хүн болох вэ? энэ нь миний цаашдын амьдралын бусад зорилгуудтай ХЭРХЭН уялдах вэ? зэрэг том зургуудаа төсөөлөн бодож, тооцоолон тодорхойлохыг санал болгох гэсэн юм.

Жишээ нь саяхан хүртэл дэлхий дээр оршин буй хуруу дарам цөөн коммунист дэглэмтэй, хаагдмал улсын нэг байсан Куба улс шүдний эмчийн сургалт, дадлагаараа өндөр хөгжилтэй орнуудтай өрсөлдөхүйц сайн. Балтийн тэнгисийн бүсэд орших сая гаранхан хүн амтай Эстони улс технологийн мэдлэг, чадвараараа дэлхийд толгой цохих мэргэжилтнүүдтэй. Энэ мэтээр бидний төдийлэн ач холбогдол өгдөггүй олон улс (Монгол улс маань ч байж магадгүй) зарим нарийн мэргэжлээр өндөр хөгжилтэй гэгддэг Америк, Австрали, Япон зэрэг орнуудаас дутахааргүй сайн мэргэжилтнүүдийг бэлтгэх туршлага, материаллаг бааз хуримтлуулсан байдаг. Иймээс л та бакалавр, магистрийн аль ч түвшинд ахин суралцах төлөвлөгөөтэй бай хаана сурах вэ гэдгээсээ өмнө ямар чиглэлээр, юу сурах вэ гэдгээ судалгаа, дүн шинжилгээнд үндэслэн гаргаарай.

ХОЁРТ: Өөрийн туршлага, ажиглалт, дүгнэлтэнд үндэслэн гадаад, дотоодод сурахын давуу болон сул талуудад хийсэн харьцуулалтаа доор хүснэгтлэе.

Дээрх хүснэгтэнд тодруулсан давуу болон сул талуудад нэмэлт тайлбар хийвэл:

  • Гадаадад суралцсанаар олон улсын хэмжээний мэдлэг хуримтлуулах боломж илүү байх ч өнөөгийн даяарчлагдсан, цахимжсан манай нийгэмд хүн өөрөө хүсээд өөрийгөө дайчлавал заавал гадагшаа явахгүйгээр Youtube, Coursera, Khan Academy зэрэг үнэ төлбөргүй, дэлхийн түвшний мэдлэг, мэдээлэл бүхий олон цахим сайтуудыг ашиглан өөрийгөө зорьсон чиглэлээрээ хөгжүүлэх боломжтой. Сертификатгүй үнэгүй хичээлээс гадна, Coursera.com сайтад тухайлбал дэлхийн тэргүүлэх олон их, дээд сургуулиуд суралцагчид өөрийн чөлөөтэй цагтаа орж судлангаа, гэрчилгээ авах хичээл, сургалтуудыг энгийн төлбөрөөсөө хавьгүй бага төлбөртэйгээр явуулдаг.
  • Гадаадад суралцахын хажуугаар ажил эрхлэх хүсэлтэй залуус ажиллах зөвшөөрөл, виз зэрэг олон шаардлагын улмаас ихэвчлэн биеийн хүчний ажил л эрхлэх боломжтой байдаг бол дотоодод суралцаж байгаа залуус их хөрөнгөний шаардлагагүйгээр Монгол улсын иргэний эрхээ эдлэн, өөрийн нэр дээр бүртгэлтэй бизнес эрхэлж, суралцаж буй мэргэжлээрээ эртнээс туршлага хуримтлуулах бүрэн боломжтой.
  •  Гадаадад, ялангуяа өндөр хөгжилтэй орны, өрсөлдөөн өндөртэй сургуулиудад суралцахын тулд ихэнх гадаад оюутнууд тухайн орны хэлээр ярилцагч залуусыг бодвол илүү хөдөлмөрлөх хэрэгтэй болдог. Учир нь тэд зөвхөн мэргэжлээрээ сураад зогсохгүй, тухайн орны хэл, соёл зэрэг маш олон зүйлийг давхар суралцах шаардлагатай байдаг. Эдгээрийг нарийн төлөвлөгөөтэй зохицуулж, бие сэтгэлээрээ бэлтгэлтэй байхгүй бол стрессдэхээс авахуулаад эрүүл мэндээ хохироох магадлал өндөртэй.
  • Нөгөө талаар, эдгээр шаардлага, өрсөлдөөн ихтэй сургуулиуд таны хөлс, хөдөлмөрийг бодитоор үнэлэх тал дээрээ Монголын ихэнх их, дээд сургуулиудтай харьцуулвал хамаагүй төгөлдөржсөн байдаг. Наад зах нь л оюутнууд нэгнээсээ хуулах, хэн нэгний бүтээлийг хуулбарлах явдлыг хатуу хянаж чаддаг.

Залууст түгээмэл тулгардаг “Гадаадад сурах уу? Дотооддоо сурах уу?” гэх асуултанд бидний зүгээс санал, зөвлөмжөө өглөө. Та бүхэн доорх сэтгэгдэл хэсэгт өөрсдийн туршлага, санал зөвлөмжөө мөн бусадтайгаа харамгүй хуваалцаарай!

2 сар 11, 2020

Админ

Зөвлөгөө

Дэлхий даяар байгууллагууд ойролцоогоор 356 тэрбум долларыг манлайллын хөгжлийн төлөөх үйлсэд зарцуулжээ. Гэвч 2013 онд Брэдон Холл хүмүүн капиталын судалгаа шинжилгээний групп 329 байгууллага дээр судалгаа явуулснаас тэдний 75 хувь нь өөрсдийн манлайллын ур чадвар хөгжүүлэх програмуудыг тийм үр дүнтэй биш гэж үнэлжээ. Яагаад компаниуд өөрсдийн манлайллын хөгжлийн програмуудаас илүү их өгөөж хүртэж чадахгүй байгаа юм бэ? Бидний хамгийн сүүлийн үеийн судалгаагаар, ихэнх манлайллын хөгжлийн хичээл зүтгэлүүд манлайлагчид хэрхэн бодож, суралцаж, үйлдэхэд суурь нөлөө үзүүлдэг нэгэн чанарыг тоолгүй өнгөрч байсан нь ил болсон: Mindset.

Мindset-ууд бол манлайлагчид ямар мэдээлэл хүлээн авж, нөхцөл байдлыг хэрхэн ойлгож, хэрхэн хариу үйлдэл үзүүлэхийг шийддэг оюун санааны линз юм. Энгийнээр бол mindset-үүд нь манлайлагч юуг яагаад хийхийг шийддэг. Жишээ нь: mindset-үүд нь яагаад хоёр өөр манлайлагч яг ижил нөхцөл байдлыг тэс өөрөөр хүлээн авч, ойлгож, хариу үйлдэл үзүүлдэгийг тайлбарладаг судлагдахуун юм. Нэг нь магадгүй нөхцөл байдлыг түүний удирдлагад саад болох аюул занал гэж харах бол. Нэг нь сурах, илүү хөгжих боломж гэж хардаг. Манлайллын хөгжлийн хичээл зүтгэлүүд нь mindset-ийг тоохгүй байх нь, тэд манлайлагчид хэрхэн асуудал ба боломжийг харж, ашиглаж, үйлддэгийг мөн адил үл тоож байна гэсэн үг.

Та магадгүй “хэрвээ mindset-үүд тийм чухал юм бол та манлайлагчдаа аль mindset-ээ хөгжүүлэхэд нь туслах хэрэгтэй вэ?” гэж бодож байгаа байх. Бидний хамгийн сүүлийн үеийн ажилд, бид хувь хүмүүсд байж болох олон өөр төрлийн mindset-үүдийг ойлгохын тулд нийгмийн шинжлэх ухааны олон салбаруудыг судласан. Ингсэнээрээ бид 4 өөр төрлийн mindset-үүд байдаг бөгөөд тэдгээр нь манлайлагчдийн бусадтай харилцах, өөрчлөлтийг амжилттай чиглүүлэх, өөрийн удирдах үүргээ үр дүнтэйгээр биелүүлэх зэрэг чадваруудад нөлөөлдөг болохыг тогтоосон.

Өсөн дэвжих болон тогтонги mindset-үүд:

Өсөн дэвжих mindset нь тухайн хүн өөрийнхөө чадвар, авьяас, оюун санааны чадамжыг өөрчилж чадна гэсэн итгэл юм. Харин эсрэгээрээ, тогтонги сэтгэлгээтэй хүмүүс өөрийн чадвар, авьяас гэх мэт ойлголтууд өөрчлөгдөх боломжгүй зүйлс гэж итгэдэг. 10 орчим жилийн судалгааны үр дүнд өсөн дэвжих mindset-тэй хүмүүс сорилттой тулгарах, шүүмжлэл хүлээж авах, асуудал шийдвэрлэх хамгийн зөв арга замыг хүлээн авч хэрэгжүүлэх, ажилтнууддаа хөгжихөд нь туслахуйц сайн шүүмжлэл хэлэхдээ илүү сайн байдаг, мөн зорилгоо биелүүлэхийн тулд тэмүүлэхдээ илүү тууштай бас хичээл зүтгэлтэй байдаг ажээ.

Суралцахуйн болон гүйцэтгэлийн mindset-үүд: 

Cуралцахуйн mindset нь шинэ зүйл сурах, ур чадвараа нэмэгдүүлэхэд илүү тэмүүлэлтэй байдаг бол гүйцэтгэлийн mindset нь магтаал сонсоход(шүүмжээс зайлсхийхэд) илүү тэмүүлэлтэй байдаг. Суралцахуйн mindset-тэй хүмүүс гүйцэтгэлийн mindset-тэй хүмүүстэй харьцуулахад өөрийн чадварыг сайжруулах, илүү гүнзгий түвшний суралцах стратеги ашиглах, шүүмжлэл эрэлхийлэх, илүү их хичээл зүтгэл гаргах хандлагатай. Тэд мөн тууштай, дасан зохицох чадвартай, хамтран ажиллахад нээлттэй мөн ажлыг илүү өндөр түвшинд гүйцэтгэдэг аж.

Зөвлөлдөх болон хэрэгжүүлэх mindset-үүд: 

Зөвлөлдөх mindset-тэй манлайлагчид өөрийгөө үргэлж хамгийн боломжит дээд хэмжээнд сэтгэж, үйлдэж байгаа эсэхийг хянадаг ба бүх төрлийн мэдээллийг хүлээн авах маш өндөр чадвартай байдаг. Хэрэгжүүлэх mindset-тэй leader-үүд аль нэг шийдвэрийг шууд хүлээн авж хэрэгжүүлэх хандлагатай энэ нь тэднийг бусад өөр санаанууд, мэдээллүүд авахаас хааж байдаг. Энэ mindset-үүдийг хооронд нь харьцуулвал, зөвлөлдөх mindset-тэй манлайлагчид илүү сайн шийдвэр гаргах хандлагатай байдаг аж, учир нь тэд илүү шударга, зөв, бас илүү шийдвэрийг хүлээн авж боловсруулахдаа илүү бага ялгавартай ханддаг.

Дэвших болон урьдчилан сэргийлэхm indset-үүд: 

Дэвших mindset-тэй хүмүүс ялах, сайжрах дэвших дээр төвлөрдөг. Тэд тодорхой зорилго тодорхойлоод түүнийхээ төлөө ажиц дэвшил гаргахыг хамгийн чухалд тооцдог. Харин урьдчилан сэргийлэх mindset-тэй хүмүүс ялагдлаас зайлсхийх, бүхэл асуудал, зардлаас урьдчилан сэргийлэх дээр төвлөрдөг. Судалгаагаар, дэвших mindset-тэй хүмүүс урьдчилан сэргийлэх mindset-тэй хүмүүстэй харьцуулахад илүү өөдрөг сэтгэлгээтэй, өөрчлөлтөд нээлттэй, бүтэлгүйтэл болон саад бэрхшээлтэйд ч үргэлжлүүлэх чадвартай, ажлыг өндөр түвшинд гүйцэтгэдэг, инновацид илүү нээлттэй байдаг нь тогтоогджээ.

Та энэ mindset-үүдийг сайн ойлгосон цагт байгууллагынхаа манлайлллын ур чадварын програмуудыг загварчилж, менежерүүдээ хамгийн үр дүнтэйгээр хөгжүүлэх боломжтой. Энэ mindset-үүдийг үр дүнтэй ашигласан хамгийн гайхалтай жишээ бол яах аргагүй microsoft билээ. 2001-2014 оны энэ урт хугацааны хооронд microsoft-ийн зах зээлийн үнэлгээ тогтонги байдалд гацсан. Гэвч 2014 онд Сатья Наделла удирдлагыг авч байгуллага дахь манлайлал, байгууллагын соёлыг дахин сэргээхийг өөрийн даалгавар болгожээ. Тэрээр номон дээрээ, Microsoft-ийг сэргээхэд хамгийн чухал төвлөрсөн зүйл нь mindset, тэр дундаа өсөн дэвжих mindset байсан гэж тайлбарлажээ. Түүний удирдлага доор, microsoft компаний зах зээлийн үнэлгээ 3 дахин нэмэгдсэн байна.

Энэ бол компаниуд манлайллын хөгжилдөө хөрөнгө оруулалт хийж үр шимийг нь хүртэхийг хүсэж л байгаа бол mindset-ийн хөгжлийг чухалчлах нь зайлшгүй гэдгийн ердөө ганцхан жишээ. Ялангуяа, өсөн дэвжих, суралцах, зөвлөлдөх, дэвших mindset-үүдийг зорих нь чухал. Манлайлагчид эднийг хүлээн авж суулгах үед тэдний бодол, суралцахуй, үйлдэл нь бага багаар сайжирдаг, учир нь тэд нөхцөл байдлыг илүү үр дүнтэйгээр харж, дүгнэж мөн хүлээн авж эхэлдэг.

Эх сурвалж: https://hbr.org/